کلاگوران چیست؟ هشّانی کجاست؟ وجه تسمیه گر خاتونان از چه گرفته شده؟

پسکوه را بهتر بشناسید؛

دهستان پسکوه با مرکزیت پسکوه، از توابع شهرستان سیب و سوران در ضلع غربی

به حد فاصل ۵۰ کیلومتری این شهرستان که از شمال به ارتفاعات نسبتاً

بلند پَهره و شهر گُشت سراوان، از جنوب به رشته کوه بلند بیرک و شهرستان مهرستان،

از غرب به شهرستان خاش واقع شده است و البته فارغ از اضلاع چهارگانه اصلی ضلع های

فرعی نیز شایان ذکر هست که مهمترین آن ضلع جنوب شرقی که به آشار و راه مواصلاتی

مهرستان به سرباز و نیکشهر و چابهار ختم می شود و ضلع جنوب غربی به بخش ایرندگان

خاش و شمال غربی به دشت رباط و شمال شرقی به طرف سراوان می باشد.

در واقع یکی از مهمترین ویژگی های این دهستان موقعیت جغرافیایی آن هست که

نزدیکترین شاهراه اتصال سیب و سوران و مهرستان، به خاش و زاهدان، و خاش و زاهدان

به چابهار می باشد. این ویژگی فقط به راه ها محدود نمی شود بلکه به طبیعت و آب و هوا

و اقلیم منطقه نیز سرایت کرده! که سردسیر ترین نقطه استان یعنی قلّه ی تفتان خاش را

با گرمای سوزان ایرانشهر و خرما پزان سراوان گره زده و نیز رشته کوه بیرک در جنوب این

دهستان به کمک همشیره خود (تفتان) در این راستا ایفای نقش می کند که تلفیقی

در طبیعت از محصولات سردسیر چون؛ پسته، زعفران، مرکبات و محصولات گرم سیری چون

خرما، انجیر، هلو، انگور و... در خود جای داده است.
قدمت این دهستان با وجود اسناد معتبر دست از تاریخ برداشته و سر  در گریبان افسانه ها

برده! جایی که ادبیات شفاهی آن را در سینه ها حفظ کرده و همچنان در حال

نَقل و انتقال هست.

جدا از کلا گوران که سفال های منقوش و فرش بر این تپّه که به تخمین کارشناسان

به هفت هزار سال پیش برمی گردد، حکایات زیادی نقل شده

که نمونه ی آن (gar ) گر خاتونان لقب گرفته؛ ( در زبان بلوچی به گودال های

بزرگ و عمیقی که معمولا در بستر رودخانه ها  شکل گرفته باشد.

گر gar اطلاق می شود)حکایت چنین است؛ زمانی که گوران

(لشکریان متجاوز، وحشی بی دین)

از رشته کوه بیرک در حال فرود آمدن بودند و همه جا را به خاک و خون می کشیدند

و همه را قتل عام می کردند ۷ زن (خاتون ) برای حفظ عفت و حیای خود که به

دست متجاوزان و لشکریان گرفتار نشوند به طرف گَری که در نزدیکی همان آبادی

بوده فرار می کنند و خود را به داخل آن می اندازند

تا غرق شوند؛ و  این چنین می شود. و اکنون بعد از گذشت کیلومترها سال آن شهر و آبادی با نام گر

خاتونان به حیات خود ادامه می دهد.به عقیده ی بعضی از محققین این لشکر، لشکر اسکندر بو

ده زمانی که از بلوچستان می گذشته.خندق و مردمان بمپور، آکلا ، بَنجوکان، کلا

گوران و چندین نمونه دیگر از آثار و حکایات تاریخی این دهستان که در این گذر مجالش نیست و

بر همان گر خاتونان اکتفا می کنیم.قلعه پا برجای دوره قاجاریه و

بقعه ی حاجی یوسف از گواهان زنده ی تاریخی پسکوه هستند.

دهستان پسکوه با ۱۰۳ روستا و پارچه آبادی و جمعیتی بالغ بر ۱۶۲۹۷ نفر

طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال ۹۵  و ۴۸۱۹ نفر

جمعیت پسکوه مرکز این دهستان می باشد.

رشته کوه بیرک به طول ۱۰۰ کیلومتر و عرض متوسط 7 کیلومتری جدا از اینکه مرز بین

شهرستان مهرستان و ایرندگان خاش با منطقه پسکوه از توابع شهرستان

سیب و سوران می باشد در تعدیل هوای منطقه نقش قابل توجهی دارد و

همچنین زیستگاه بزرگی ست برای وحوش و دیگر موجودات و جانوران از

جمله گونه ی یوز پلنگ ایرانی که در این منطقه زیست دارد.

طبیعت سرسبز و هوای فرح بخش ارتفاعات و همچنین روستاهای هشّانی،

پورینکی، بُنگر، غارهای صداکی، هشّانی و... از دور و

نزدیک گردشگران و طرفداران طبیعت را به سوی خود می کشاند.

تحقیق و نگارش؛ محمدنعیم پسکوهی

 مهناز پسکوهی

پسکوه: پسکوه یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان سیب و سوان می باشد

و خانم مهناز پسکوهی  ساکن روستای سیاه دک پسکوه است گفتنی است

سیاهدک در 55 کیلومتری شهر سوران واقع شده است.

مهناز متولد سال 1324 هجری شمسی و فرزند چهارم خانواده می باشد که

دارای 2 خواهر و 3 برادر است.  نام پدرش جلال و مادرش ماپری نام دارد.

بی بی مهناز پسکوهی در منطقه پسکوه به مهناز جلال معروف است مهناز دوران

کودکی خویش را در  کنار خانواده خود سپری کرده و در همان اوایل کودکی

شجاع و نترس به بار آمده و در آن زمان که مردم  بلوچ داشتن فرزند پسر

جهت گماردن در کارهای سخت کشاورزی و دامداری را بیشتر احساس می کردند

وی همانند فرزندی شجاع در کنار 3 برادرش یار و یاور خانواده در کلیه امور بوده است.

از عمده کارهایی  که در آن زمان بیشتر انجام داده بردن گوسفندان به چرا و

کندن هیزم برای پخت نان می باشد. منطقه پسکوه از دیرباز توسط حاکمان و

سرداران اداره می شده است و مالیاتهای سنگینی که حاکمان از  مردم می گرفته اند

مردم را به ستوه درآورده به طوریکه جلال پدر مهناز عزم خود را جزم نموده و با

چند نفر از اهالی پسکوه با سواره خر به تهران جهت ملاقات با شاه ایران

و طرح شکوائیه خود یعنی  مالیات سنگین عزیمت کرده اند این سفر

حدود 4 ماه به طول می انجامد و تا آمدن پدر مهناز از این  سفر طولانی و

طاقت فرسا مهناز هر روز چشم انتظار و نگرانش بوده تا اینکه پدرش با خوشحالی و آو

ردن نامه عدم پرداخت مالیات به حکام از طرف مردم باز میگردد

و از بابت مالیات مردم آزاد می شوند.

تشکیل خانواده مهناز

مهناز در سن دوازده سالگی با مردی به نام دلمراد ازدواج می کند که حاصل

زندگی با وی که مدت 18 سال  انجامد 3 فرزند پسر و یک دختر می شود

و در سن 30 سالگی به دلیل اختلافات خانوادگی طلاق میگیرد.

در ازدواج دوم خود نیز صاحب 2 پسر و 3 دختر می باشد که جمعا 5 فرزند پسر

و 2 فرزند دختر می باشد  و هم اکنون دارای 25 نوه و 7 نویره است.

فرزندان وی همچون خودش سختکوش می باشند به طوریکه یکی از

فرزندانش به نام دادا... نابیناست  ولی عنایت به نابینا بودنش قرآن

را با همت والایش حفظ نموده است.

وی فرزندان خود را به بهترین نحو تربیت نموده و اهالی این منطقه از مرام

و اخلاق نیکوی آنها راضی و خشنود می باشند.

مشارکت(حشر) با دیگر اهالی روستا در کارها

مهناز با توجه به اینکه سرپرست خانواده و فرزندان خود می باشد همواره پا به پای مردان روستا

در انجام کارهای اجتماعی و کارهای کشاورزی همراه بوده و اکثر کارهای کشاورزیش را از

قبیل آبیاری مزارع، شخم زدن، کاشت، داشت و برداشت محصولاتش را به تنهایی انجام می دهد.

عنایت به اینکه آبیاری در این منطقه به صورت چرخشی یعنی بستن آب یکبار نوبت روز و دفعه دوم

نوبت شب می باشد با جسارت و اعتماد به نفس خود همواره به تنهایی شبانه جهت آبیاری مزارع

خود به زمینهای کشاورزی می رود و هیچگونه هراسی به دل راه نمی دهد به

طوریکه در بین مردم منطقه از حیث شجاعت بسیار مشهور است.

وی حدود 40 سال است که به امر کشاورزی مشغول است و با کشیدن سختی های فراوان

در زندگی عنایت به داشتن اعتماد به نفسی بالا اسوه ای برای زنان این منطقه به شمار می آید

و الگویی برای مشارکت زنان در اجتماع می باشد.

خانه ای که در حال حاضر در آن زندگی می کند از نوع خشتی و گلی بوده که با

تلاش و زحمت خودش ساخته است.

وی تحت پوشش نهاد انقلابی کمیته امداد حضرت امام (ره ) می باشد و از زندگی خود راضی

  و قانع و خدایش را شاکر و سپاسگزار است. هم اینک 4 نفر تحت تکفل وی بوده و زیر یک سقف

  زندگی می کنند. مهناز شیر زنی اجتماعی، خوشدل و دارای روحیه ای با صفا و خستگی ناپذیر است

و فقط آرزویی که دارد سفر به خانه خداست و از مسئولین ذیربط تمنای

کمک جهت رسیدن به آرزوی دیرنه اش را دارد.

والسلام

**مژده برای اهالی دهستان پسکوه**

***سامانه پیامکی دهستان پسکوه افتتاح گردید***

ارتباط مستقیم مردم با دهیاران و شوراها

کاربردهای این سامانه

بررسی و شناخت کمبودها، نیازها

ارسال پیام تبلیغاتی

اعلام جلسات کاری

ارسال پیامک تبریک و تسلیت

تبریک اعیاد مذهبی و ملی

برگزاری نظرسنجی های گسترده

ایجاد سامانه دریافت شکایات انتقادات و پیشنهادات

شماره پیامک اختصاصی دهستان پسکوه

30006271000033

طبیعت پـــــسکوه

**پسکوه**
دهستان زيبا، جذاب و سرسبز  پسکوه واقع در بخش مرکزي

شهرستان  سیب و سوران مناظر و لحظات دلچسب و به يادماندني

را در ذهن گردشگران و طبيعت گردان به يادگار مي گذارد.

همزمان با دهه فجر،مجموعه ورزشی پسکوه باحضور مسئولان

شهرستان سیب وسوران ودهستان پسکوه افتتحاح گردید.

یادواره شهید حسینعلی عالی و 36 هزار دانش آموز شهید در نمازخانه خوابگاه شبانه روزی پسکوه

به گزارش روابط عمومی آموزش و پرورش سیب و سوران: یادواره شهید حسینعلی عالی و ۳۶ هزار دانش آموزشهید به مناسبت گرامیداشت هفته بسیج دانش آموزی با شرکت کلیه مدارس دهستان پسکوه و با حضو مدیر آموزش و پرورش، فرماندهی مقاومت بسیج سپاه شهرستان و روسای ارگان های اجرایی شهرستانُ علما و روحانيونُ فرهنگيان و دانش آموزان مدارس پسكوه  در محل نمازخانه خوابگاه شبانه روزی پسکوه برگزار گردید. در این مراسم فرماندهی مقاومت بسیج سپاه با تبریک فرا رسیدن هفته بسیج دانش آموزی از امنیت به عنوان مهم ترین مولفه توسعه در کشور یاد کرد. بیجارزهی مدیر آموزش و پرورش بیان نمود:: شهادت ۳۶هزار دانش آموز در راه دفاع از آرمان های انقلاب و نظام نشان دهنده حضور پرشور دانش آموزان در میدان نبرد برای حفاظت از کشور است.
منبع خبر :   روابط عمومی آموزش و پرورش سیب و سوران

محیط پیاده رو و معابرهای دهستان طی چندسال اخیر از زباله ها پُر شده بود

و دهیار روستا با کمک اهالی برای تمیزکردن آن اقدامات لازم صورت گرفت.

با وجود مشکلات زیاد اقتصادی، دهستان پسکوه جوانانی متعهد و پاکدامن دارد

که از لحاظ پیشرفت علمی و فرهنگی همواره زبانزد مردم خاص و عام این منطقه بوده که

امسال به حول قوه الهی سه نفر از جوانان این منطقه موفق به قبولی در

مقطع کارشناسی ارشد شدند.

۱- عبدالرحمن مطهریان (فیزیک)

۲- عبدالرحمن جمشیدزهی (مهندسی آب)

3-عبدالباسط ملازهی( ادبیات عرب )

 آرزوی موفقیت برای همه جوانان دهستان

سلام با توجه به جمعبت دهستان پسکوه از توابع شهرستان سیب و سوران نیاز اساسی به یک فضای مناسب برای مطالعه و تحقیق دارد لذا از شما عزیزان تقاضای مساعدت و همکاری در زمینة کمک های نقدی و غیر نقدی برای ساخت این مکان داریم باشد که عزیزان دانش آموز مخصوصا پشت کنکوری ها از این مکان استفاده کافی ببرند و به درجات عالی تحصیلی برسند و دعای گوی شما عزیزان در این امر خیر باشند. و من ا.. التوفیق

شماره کارت بانک ملی6037991331758585

بنام عابد پسکوهی

شماره تلفن تماس 09158475838

محفل انس با قرآن کریم با حضور فرماندار، بخشدار، کمیته امداد، ریاست

آموزش و پرورش، هلال احمر و مردم در دهستان  برگزار گردید./.

گلوله اي براي ولگرد مزاحم شهر

این بار دهیاران پسکوه برای اتلاف سگهای ولگرد دست به دامن شکارچیان شدند.

طبق آخرین گزارشات در گوشی رسیده تعداد 15 قلاده سگ ولگرد طی ۴ ساعت عملیات

 شکار امروز به هلاکت رسیده است.

مصاحبه ای کوتاه با شاعر جوان دهستان پسکوه از توابع شهرستان سیب وسوران
محمد نعیم پسکوهی از شاعران نوپا و جوانی است از دهستان پسکوه
بیوگرافی:
-محمد نعیم پسکوهی متولد 1372 در دهستان پسکوه از توابع شهرستان

سیب و سوران و دانشجوی رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه زابل
از چه سالی شروع به سرودن شعر کردین ؟
-بنده سرودن شعر را به صورت رسمی و واقعی از کلاس دوم دبیرستان با نوشتن

شعر «مرد روزگار» آغاز کردم در واقع من تحت تاثیر شاهنامه ی فرودسی

و داستان های حماسی قرار گرفتم و بعد شروع به سرودن شعر نمودم.
اولین شعری که گفتن یادتون هست؟
-بله « مرد روزگار »  به وزن و سبک شاهنامه یعنی بر بحر متقارب و حماسی وار که

یک داستان واقعی از اجدادم که از پدر و نزدیکانم شنیده بودم.
سبک شعری که شما در اون شروع به نوشتن شعر کردید؟
-بنده در شعر به سبک کلاسیک( سنتی) و روش پیشینیان را پیروی می کنم و

در قالب های مختلف ( غزل، مثنوی، رباعی، چهار پاره، قطعه و دوبیتی) شعر

سرودم همچنین علاوه بر شعر های جدّی شعر طنز هم گه گاهی سرودم و از میان

شاعران بزرگ پیش از همه به اشعار فردوسی و بعد به اشعار سعدی مولانا، حافظ

و نظامی توجه خاصی دارم و از میان شاعران معاصر بیشتر اشعار پروین اعتصامی،

ملک شعارا بهار و سهراب سپهری علاقه و توجه دارم.
اوضاع شعری استان را چگونه ارزیابی می کنید؟
-اوضاع شعری استان نسبت به استان های دیگر وضعیت قابل توجهی ندارد چرا که

با توجه به محدویت های موجود و نبود مکان مناسب برای شاعران و صاحبان ذوق

این استان دچار بحران کم رونقی قابل توجهی می باشد.

چه کسانی شما را در این راه تشویق کردند؟
-مشوّق اولیه و اصلی من معلّم ادبیات دوران راهنمایی و دبیرستان جناب

آقای نورالله اله دادزهی. ایشان با شنیدن شعر مرد روزگار که اولین شعرم بود

بسیار خوشحال و مرا به ادامه ی این هنر ترقیب نمودند و از آن به بعد همیشه

شعرهای مرا گوش می کردند و مرا تشویق می نمودند.
یادتون میاد چند شعر گفتین؟
-تقریبا حدود 30 و اندی که جمعا حدود 400 بیت می رسد.
آیا شعری های که سرودی به مرحله چاپ رسیده؟
-تا حدودی
بهترین طنز پرداز از دیدگاه شما؟
-از شاعران پیشین به نظر بنده عبید زاکانی نسبت به طنز پردازان

هم دوره و ما قبل خود

بهتر توانسته که نکات بسیار باریکی در اشعار خود جای  دهد و از طنز پردازان

معاصر نیز محمد رضا عالی پیام و سعید بیابانکی.
آیا علاقه ای دارید که شعر بلوچی هم بنویسید؟
-زبان بلوچی زبان مادری بنده و به آن شوق و علاقه ی بسیار زیادی دارم اما

به دلیل اینکه خط و زبان نوشتاری( خط معیار) بلوچی را نمی دانم به خود

جرات نمیدم که به سرودن شعر بلوچی بپردازم اما عزم جدّی دارم که آن

را یادبگیرم و به سرودن شعر بلوچی و زبان مادری بپردازم.
سخن آخر و حرف پایانی:
-امیدوارم که بنده بتوانم در عرصه فرهنگ و هنر و نشر ارزش های اسلامی و  سنتی

ایرانی و قوم بلوچ گامی بردارم و در حفظ آن سهمی کوچیک داشته باشم.

شعری طنز درباره جادّه پسکوه-خاش از محمد نعیم پسکوهی

گردشگری به پـسـکـوه آمـد بـه روزگاری

ماشـیـن او یـه فـرغون از این طرف: کُناری

بود بر سـرو پـکـالـش یـک پارچه ی کتانی

محـکـم نـمـوده آن را شُـل نـشـود زمـانـی

گفتـم به او هـلو، های: گفتا علیک اخی جان

گفتم عرب تـو هـسـتـی؟ گفتا اوکی بله هان

ماندم به گفتمانش کـو جـِن پـری نـبـاشد

یا این اوکی بله هـان لـفـظ لـری نـبـاشـد

دادم کمی به او آب تـا خـسـتگی درآرد

وز قصد گردش خود یک صـحـبـتی بر آید

گفتم چه شد که پسکوه قصد سفر نموده ای

گفتا که درد صد سال آید به در بـه زودی

گفتم که چیست دردت گو تا مـنـم بدانم

گفتا که کلیه هایم، اصـلا تـمـام جــانـم

من در تعجبی محض ماندم چه ربط دارد!

اینجا مگر که کــلیه از آسـمــان بـبـارد؟

گفتم که شوخ و بذله است‌یا اینکه‌من گرفتی؟

گفتا که جّد جّدم گفـتم سـخـن به سـفـتـی

گفتم که ربط پسکوه با کلیه ات چه چیز است

آیا غـذای آن خـوب یا آب آن تمیز است؟

گفـتـا کــه باش گویم: درد و دوای آن را

اول ز خـود بـگـویـم بـعـدش دوای جان را

گــفـتـا که خانه ی من در شهر اسلواکیست

لیکن که آب شربش بد بو، خراب و خاکیست

این کلیه های من هم  ز آنجا خراب و مست اند

دردش کنـــار بـاشـد، راه خـروج بـسـت اند

رفتـم بـه پـیـش دکـتـر تا درد آن بـگـویـم

وز بـعـد گـفـتـن آن راه و دوا بـجـویـم

دکتر کمی تـامـل، کـرد و بـلـنـد سرش را

گـفـتـا دوای دردت بـایـد زنـی درش را

گفتم خدا دهد خیر گو چیست آن دوایش؟

گـفـتا برو به پسکوه راهی عجیب پایش

از کنبروک به پسکوه جاده به حال ویبره

گویا ملات هستی لای کلوخ و زبره

هم سنگ کلیه را اوت هم موج و پیج بینی

هـم کاروان سوخت و  هم خاک توی بینی

یـا صـحـنـه های دیگر مثل شکستن سر

یا له به زیر ماشین یا خون کند زمین تر

یا مرگ کودکان را بی جرم و بی جنایت

فـاعـل مـنـو تـو هستیم ماشین کند عنایت

گـفـتـم اگـر بـمـیـرم نامم شود بسا شوم

گـفـتـا اگـر بـمـیـری گردی شهید مظلوم

گفتم که میروم لیک، راهش فقط همین است؟

گفتا که خیر از خاش کاسه همین زمین است!!!!

گفتم که حال اکنون از خاش تا به  پـــــسکوه

بهتر نمی تـوان رفــت بـی زجر و زحـمت اوه

گـفتــا کــلاه بـر سـر یا سـر کــلاه بـاشــد

رفتن به شـهـر پـسـکـوه هر دو به آه بـــاشـد

فرقش فـقـط در این است این سنگ کینه دارد

آن خـاک و گـرد بـسـیـار بـر خـود زمینه دارد

برگزاری جشنواره فرهنگی ورزشی، بازیهای بومی محلی،

نمایشگاه صنایع دستی و موسیقی محلی

در روستای پسکوه با همکاری مردم و مسئولین

در تاریخ 1393/03/03

حضور سرپرست دفتر نمایندگی صندوق بیمه اجتماعی روستایی

در بخش مرکزی و روستای پسکوه شهرستان سیب و سوران

روز جمعه مورخه 93/02/04 آقاي تيمور خداپرست سرپرست دفتر نمايندگي صندوق بيمه اجتماعي روستائيان و عشاير استان ،در جمع اهالی روستای پسکوه  حضور و به معرفی صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر پرداختند. در مسجد روستا با روحانی و رئیس شورای روستا و در جمع مردم دیدار و به بیان شرایط عضویت و مزایای صندوق پرداختند ، و با اهداف و مزایای صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر آشنا نمودند.