(ظرفیتها وتوانمندیهای استان سیستان و بلوچستان مزیت های نسبی منطقه )
 
1.موقعیت جغرافیایی ویژه و مناسب استان به لحاظ همجواری باکشورهای افغانستان وپاکستان

(برخورداری از 1100 کیلومتر مرز خاکی با کشور های پاکستان و افغانستان
) افغانستان و 300 کیلومتر مرز ساحلی در کنار دریای عمان
2.دسترسی به آبهای آزاد بین المللی خارج از تنگه هرمز وامکان ارتباط باکشورهای شرق آسیا ،

شبه قاره هند ، شیخ نشینهای عربی وبازارهای آفریقائی
3.شرایط ممتاز استان برای تصدی نقش در بازرگانی ملی و ترانزیت خارجی میان اروپا و آسیای مرکزی

با آبهای شرقی وجنوبی و شاخ.  آفریقا
اقلیم مناسب کشت محصولات سود آور صادراتی (4.خرما،مرکبات، موز ،انبه (،دشتهای هموار و

اراضی مستعد در شمال و جنوب استان و وجود امکانات
توسعه و ایجاد صنایع تبدیلی وابسته به محصولات کشاورزی دراستان ازجمله بسته بندی خرما ،

تولیدقند مایع ازشیره خرما وتولید خوراک دام ازضایعات وهسته خرما
5.وجود منابع غنی دریائی و آبزیان و اراضی و اقلیم مناسب درسواحل جنوبی برای توسعه

فعالیتهای شیلاتی  و صیادی وصنایع مرتبط باشیلات بجهت واقع
شدن استان درمجاورت آبهای گرم دریای عمان و اقیانوس هند بعنوان قابلیت محوری وموثراستان

با پتانسیل حدود 120 هزار تن  صید انواع ماهی، اراضی مستعد
 پرورش میگو و توسعه صنایع وابسته ( بالغ بر 42هزار هکتار اراضی مستعد پرورش میگو  در 20

سایت مطالعه شده با تولید بیش از2500 تن میگو در سطح  زیر
 کشت 1007 هکتار)، وجود 9 بندر صیادی 6 محل تخلیه ، تعداد 2000 فروند شناور صیادی با

15 هزار نفر صیاد درمنطقه چابهار،9 کارخانه کنسرو سازی،
 13واحد عمل آوری و بسته بندی ماهی و  میگو- 5 کارخانه پودر ماهی- 4 کارخانه لنج سازی چوبی- 

یک کارخانه لنج سازی فایبر گلاس- یک کارخانه ساخت قایق 19 کارخانه یخسازی-8واحد سرد خانه ای-
6.وجود معادن نسبتا غنی  ومتنوع معدنی و سهم بالای استان در برخورداری از این معادن و امکان

توسعه  فعالیت های معدنی و قرار داشتن استان بر روی
 کمربندی فلزائی و معدنی جهان که از یوگسلاوی تا پاکستان ادامه دارد با ذخایر معدنی

مانند کرومیت ،مس ،منگنز ،سرب و روی،قلع،تنگستن،طلاوکانسارهای
 غیرفلزی نظیرتالک،منیزیت،گل سفید ،فلدسپات،کائولن ،  سیلیس و سنگهای ساختمانی بویژه گرانیت، 

وجود بیش از 400 هزار تن گارنت با عیار 40% ،
10    میلیون تن آندالوزیت ،5 میلیون تن فلدسپات ،130 هزار تن سیلیس با عیار% 8/99  و 43 هزار تن آنتیموان.
7.پتانسیلهای معدنی حوزه تفتان و امکان استقرار کارخانجات چینی و کاشی و سرامیک 

درمحدوده تفتان و شهرستان خاش
8.اقلیم مناسب برای توسعه فعالیت های گردشگری در سواحل دریای عمان و

دامنه ها ی تفتان و...
9.وجود نهادهای مهم اقتصادی و توسعه ای در سطح استان بویژه منطقه آزاد چابهار با امتیازات

ویژه برای سرمایه گذاری تولیدی و خدماتی، وجود 5 بازارچه
  مرزی در طول نوار مرزی استان با کشورهای همسایه افغانستان و پاکستان، منطقه ویژه اقتصادی

زابل و وجود 44 شرکت تعاونی فعال مرز نشین،طرح توسعه
 محور شرق به عنوان ابزار های مهم اعمال سیا ست های منطقه ای 
10.برخورداری از حدود  15 مرکز آموزش عالی با بیش از 32 هزار دانشجو و مراکز آموزش 

فنی و حرفه ای د رسطح استان.
11.صنایع کشتی سازی در چابهار و وجود کشتی های مدرن صید و صیادی پرساینر. 
12.وجود تاسیسات زیر بنائی مهم ا زجمله شبکه های وسیع حمل و نقل جاده ای،دریائی ،

ریلی و هوائی (وجود حداقل 4 فرودگاه   فعال در سطح استان و شرکت های هواپیمائی در استان)سد پیشین و ...
13.قابلیت ها و ظرفیت های جدید از جمله پتانسیل نیروی کار جوان و تحصیلکرده

و مطالعات موجود منطقه ای.
14.مرز میلک به عنوان مرز رسمی مبادلات  تجاری با افغانستان وتردد مسافر
15.وجود 6 گمرک فعال در سطح استان
16.بهره مندی از نزدیکترین مسیر به کشورهای آسیای میانه جهت ترانزیت کالاهای بین المللی

و انتقال محصولات و شاهراه ترانزیت کالا از جنوب به شمال.
17.وجود 12 شهرک صنعتی  مصوب در تمامی شهرستان های استان که 9 شهرک فعال می باشد

و همچنین وجود تعداد5 ناحیه صنعتی فعال در سطح استان.
18.وجود اسکله های مهم  کشتیرانی (اسکله نصب سریع شهید بهشتی ،

اسکله شهید کلانتری ، اسکله ایران بندر)
19.اتصال استان ومرز پاکستان به شبکه راه آهن سراسری کشور درآینده نه چندان دور .

دراین شرایط استان میتواند تبدیل به پل ارتباطی ریلی اروپا به آسیای جنوب شرقی شده و

این امر مهمترین مزیت نسبی منطقه در توسعه صنعتی محسوب خواهد شد.
20.تنها بندر مهم کشور در سواحل دریای عمان وشرق تنگه هرمز ، بندرچابهاراست که مزیت

بزرگی درراه توسعه صنعتی استان  می باشد
21.موقعیت بندری ومرزی استان که امکان تامین کالاهای واسطه ای صنعتی ازخارج ودسترسی

به بازارهای صادراتی راتسهیل می نماید.
وجود پیشینه بازرگانی مناسب درمنطقه 22.

وجود امکانات فرودگاهی مناسب دراستان 23.
24.اقلیم مناسب واعتدال هوا در زمستان شرایط مناسب برای کاشت محصولات نوبرانه وصادراتی

رافراهم کرده است ( این قابلیت ، امکان برداشت دوبارمحصول را در سال فراهم آورده است)
25.هوای مطبوع در فصل سرد سال در بسیاری از مناطق استان بویژه در ساحل دریا از دیگر 

مزیت های نسبی استان برای توسعه فعالیت های گردشگری محسوب می شود
26.انرژی خورشید وباد ( ازجمله مزیت های نسبی استان برای جایگزینی انرژی خورشید

وانرژی باد بجای انرژی فسیلی الکتریکی)

رشته کوه تفتان بین 28درجه و30دقیقه الی 28درجه و5دقیقه عرض شمال و60درجه و50دقیقه

تا 61درجه 15درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قراردارداین کوه در چهل و دو کیلومتری

شمال شهر خاش بین شهر میر جاوه وشهرستان خاش واقع شده است .

ارتفاع آن ازسطح متوسط آب های خلیج فارس 3941متر ونسبت به دشت های

اطراف حدود دو هزار متراست.
برخی بر این باورند که نام کوه تفتان از واژه ی تفت به معنی گرم وسوزان امده است .

واین تسمیه به علت خروج آتشفشانی مرکب از بخار اب وگاز گوگرد از دهانه ان است .

کوه تفتان در اصطلاح محلی به چهل تن معروف است . به طوری که شایع است

چهل تن از راشد ین مذهبی در این کوه ناپد ید شده اند از این روکوه چهل تن نامیده می شود

وشاخک شمال آن نیز به همین سبب به اسم کوه زیارت معروف شده است و

درگذشته محل زیارت اهالی این نواحی بوده است.

کوه تفتان دارای 4قله بانام ها ی به شرح زیر است :

-قله ی شما لی که مرتع تر می باشد وبه نام"کوه زیارت" معروف است .

-قله ی جنوبی که کوتاه تروآتشفشانی است " مادرکوه" نامیده می شود .
-قله ی شمالی شرقی که" صبح کوه" نام دارد .
-قله ای که در مغرب مادرکوه قرار گرفته نرکوه نامیده می شود.

کوهنوردان برای صعود به قله ی تفتان باید ازطریق زاهدان به دهستان "کوشه" نرسیده

به شهر خاش عزیمت نموده وازآن جا به روستای خم چین رفته سپس از طریق تنگ گلو

راه ادامه می یابد.
اب این دره دارای املاح گوگردی است وقابل مصرف نمی باشد بنابراین باید از چشمه ای موسوم

به اب خوش که در نزدیکی تنگ گلو قرار دارد ودارای اب سالم و گوارایی است استفاده نمایند.

از آن جا که از روستای کوشه(مرکز دهستان کوشه)تا قله ی کوه حدود پانزده کیلومتر است.

معمولا مدت صعود به قله حدود 10ساعت طول می کشد . دسته های مختلف کوهنورد به

قله تقتان صعود کرده اند که اولین صعود در اخر سال 1893برابر با 1272شمسی به

سرپرستی ژنرال "سرپرسی سایلس" انگلیسی انجام یافت و"سون اندرسن فون هدن

" سیاح معروف سویدی که اکثربیابان های دنیا را بررسی و مطالعه کردنیز به کوه تفتان صعود کرده است.

به طور کلی در نواحی کوهستانی همانند دامنه های کوه تفتان شامل" چون آباد" ،

"چانلی"،"امیرآبادکهنک"،" سرکم"،" کوشه"،" ترشاب وبالاخره قسمت های خاوری آن

که به نواحی "سنگان" و"سرشک" محدود است ،میزان حرارت از حد معمول تجاوز نمی کند

و نواحی یاد شده در فصل تابستان حکم ییلاق رادارند چنان که در پیش گفتیم "سر پرسی

سایکس" که دراواخرسال1893میلادی به قله ی تفتان صعود نموده است می گوید:

(( چشم اندازهای این حدودبهترین مناظر زیبای ایران است.))

درقلل کوه تفتان سه دریاچه وجود دارد که به دریا سرمعروف اند دو دریاچه

در قسمت شمال واقع اند که عمق آن ها کم واغلب دارای آب گوارا می باشند ودیگری که

نسبتابزرگ تراست (350x250 متر)دارای آب شوردایمی است.

درپیرامون کوه تفتان دره های متعددی است که آب های قسمت شمال وشرق آن

به صورت رودخانه " لادیز" و" گزد" به رود میر جاوه که امتداد رود

" تالاب" یا "تلخ آب" است می ریزدوآب دره های جنوبی کوه تفتان داخل

دره ی خاش می گردد وبه سبب ارتفاع بسیار ودره های پرآبی که این کوه در آن

منطقه ی گرم وسوزان دارد در فصل تابستان ییلاق مردم طایفه "ریگی" و

دیگر عشایر بلوچ ساکن پیرامون شهرستان خاش است.

دردامنه های کوه تفتان شرایط طبیعی برای نشو ونمای اشجار وگیاهان

جنگی بسیار مصاعدودرختانی بوجود امده که گر چه به انبوهی و

شکوه جنگل های مازندران ذمی رسند امادارایاشجار مفیدی است که

میوه ی ان ها مورد استفاده ی اهالی است .

اشجار مزبور عبارتند از:

بنه یا پسته ی کوهی ، بادام کوهی - ازاشجار قیمتی این جنگل ها:ارژن،

سیاه چوب، گز، تاگزوغیره را می توان نام برد.

فهرست آثار باستانی و ابنیه شهرستان سراوان

اگهی نتیجه انتخابات پسکوه

بدین وسیله به اطلاع کلیه اهالی روستای محترم پسکوه تابع بخش مرکزی شهرستان سیب و سوران  میرساند با توجه به برگزاری انتخابات چهارمین دوره شورای اسلامی روستا در روز جمعه مورخ 1392/03/24 نتایج شمارش ارا نامزدهای انتخاباتی شورای اسلامی این روستا به ترتیب دارندگان بیشترین رای به شرح ذیل می باشد

1-عیدمحمد پـــــیرزهی پــــسکوه نام پدر صاحبداد  با 447 رای

2-آقای عزیزاله زومکزهی نام پدر مراد محمد  با 330رای

3-آقای فتح محمد پسکوهی نام پدر دین محمد با 289رای

4-آقای محمد اسلام زومک زهی نام پدر نور محمد با 167 رای

5-آقای عبدالستار پسکوهی نام پدر جان محمد با 143 رای

6-خانم سعیده زومکزهی نام پدر مراد بخش با 118 رای

7-آقای یحیی آزادی نام پدر عصا با 109 رای

8-آقای نذیر احمد ملازهی پسکوه نام پدر شهسوار با 1 رای

اگهی نتیجه انتخابات روستای مهرآباد

بدین وسیله به اطلاع کلیه اهالی روستای محترم مهراباد تابع بخش مرکزی شهرستان سیب و سوران شهرستان سیب و سوران میرساند با توجه به برگزاری انتخابات چهارمین دوره شورای اسلامی روستا در روز جمعه مورخ 1392/03/24 نتایج شمارش ارا نامزدهای انتخاباتی شورای اسلامی این روستا به ترتیب دارندگان بیشترین رای به شرح ذیل می باشد

1-کریم بخش پیرزهی با 76رای

2-عبدالنبی واعظی با 36رای

3-خانم پورحسینی با 19 رای

4-موسی دینارزهی با 14 رای

مسيرهاي گردشگري استان

-مبدا سفر : زاهدان
مقصد سفر : زاهدان
مسير سفر : -
فهرست جاذبه ها : موزه منطقه اي جنوب شرق ايران - 

ساختمان قديم دادگستري - موزه پست زاهدان -  بازارهاي سنتي شهرزاهدان-

گودواره سيکها -مجتمع تفريحي براسان - يادمان شهداي گمنام-مجتمع گراناز-

منزل ابويي- کلاته رزاق زاده - شهربازي لاله

1-مبدا سفر : زاهدان
مقصد سفر : زاهدان

2- مبدا سفر : زاهدان
مقصد سفر : زابل
مسير سفر : زاهدان سه راهي دشتک - محمد آباد
فهرست جاذبه ها : شهر سوخته - طبيعت زيباي چاه نيمه - قلعه رستم

- کوه خواجه - ارگ سه کوهه -دهانه غلامان - قلعه دوست محمد خان -

قلعه مچي - روستاي قلعه نو - آسباد سيستان - زيارت بي بي دوست

- زيارت آقا سيد باقر - درياچه هامون



3- مبدا سفر : زاهدان
مقصد سفر : سراوان
مسير سفر : زاهدان - خاش - سراوان
فهرست جاذبه ها : سرو کهنسال روستاي ده پابيد- مناره مسجد قديمي خاش

- زيارتگاه مرتضي علي - قلعه حيدر آباد خاش - قلعه کنت - قلعه دزک -

مسجد دزک - قلعه سب - تپه کلاتک - سنگ نگاره هاي دره نگاران

- اسپيچ - روستاي کلپورگان - روستاي ناهوک



4- مبدا سفر : زاهدان
مقصد سفر : نيکشهر
مسير سفر : زاهدان - خاش - ايرانشهر - نيکشهر
فهرست جاذبه ها : سرو کهنسال دهپابيد- مناره مسجد قديمي خاش -

زيارتگاه مرتضي علي - قلعه حيدر آباد - قلعه ناصري ايرانشهر - بيت رهبري

- موزه ايرانشهر - قلعه بزمان - قلعه چهل دختر - درمانگاه قديمي ايرانشهر

- قلعه قصر قند - باغ کشاورزي بمپور

5- مبدا سفر : زاهدان
مقصد سفر : چابهار
مسير سفر : زاهدان - خاش - زابلي - سرباز - راسک – چابهار
فهرست جاذبه ها : سرو کهنسال روستاي ده پابيد -

منازه مسجد قديمي خاش - زيارتگاه مرتضي علي -

قلعه حيدر آباد - قلعه قديمي سرباز - قلعه پيشين -

حيات وحش سرباز - ( مامن تمساح پوزه گوتاه گاندو) -

مقبره سيد غلامرسول - قلعه تيس - عمارت قديمي پست چابهار -

موزه چابهار - مسجد بزرگ تيس - قلعه پرتغاليها - تالاب صورتي

- گلفشان - کوههاي مينياتوري - سواحل ماسه اي -

جنگلهاي شناور حرا - سواحل صخره اي5

- مبدا سفر : زاهدان
مقصد سفر : چابهار
مسير سفر : زاهدان - خاش - زابلي - سرباز - راسک – چابهار
فهرست جاذبه ها : سرو کهنسال روستاي ده پابيد - منازه مسجد قديمي خاش

- زيارتگاه مرتضي علي - قلعه حيدر آباد - قلعه قديمي سرباز - قلعه پيشين -

حيات وحش سرباز - ( مامن تمساح پوزه گوتاه گاندو) - مقبره سيد غلامرسول -

قلعه تيس - عمارت قديمي پست چابهار - موزه چابهار - مسجد بزرگ تيس -

قلعه پرتغاليها - تالاب صورتي - گلفشان - کوههاي مينياتوري - سواحل ماسه اي

- جنگلهاي شناور حرا - سواحل صخره اي

  
6- مبدا سفر : زاهدان

مقصد سفر : راسک

مسير سفر : زاهدان - خاش - ايرانشهر - راسک

فهرست جاذبه ها : سروکهنسال روستاي دهپابيد -

مناره مسجد قديمي شهر خاش -زيارتگاه مرتضي علي - قلعه حيدر آباد خاش -

قلعه ناصري ايرانشهر - قلعه دامن - گلفشان پير گل - موزه ايرانشهر -

بيت رهبري - قلعه بزمان - قلعه چهل دختر - درمانگاه قديمي ايرانشهر -

قلعه قديمي سرباز - قلعه پيشين

اعضای اصلی شورای اسلامی شهر سراوان:
1- دادالله داداللهی  با کسب 7216 رای
2- علی اصغر محمدی با کسب 5332
3- مهران محمودی با کسب 5179
4- نسترن بارانزهی با کسب 4947 رای
5- خیرمحمد دهقان با کسب 4788 رای
6- نوید ملازهی با کسب 4516 رای
7- رضا ملک زاده با کسب 4313 رای
8- محمد بارکزایی با کسب 4293 رای
9- ایرج رستم زهی با کسب 4102 رای
اعضای علی البدل شورای اسلامی شهر سراوان:
1- سعید سپاهی با کسب 4077 رای
2- بهروز محمدی با کسب 3857 رای
3- محمد اسلام امراء با کسب 3559 رای
4- محمد جنگی زهی با کسب 3367 رای
5- صنوبر میرمرادزهی با کسب 3206 رای
 

یکی از نامزدهای احراز صلاحیت شده انتخابات شورای شهر سراوان برنامه

تبلیغاتی خود را اینگونه اعلام کرد:

-آسفالت کردن خیابان ها و کوچه ها و عریض و طویل کردن آنها.
-جلوگیری از هرج و مرج بحران.
-ایجاد امنیت جانی و مالی شهروندان.
-جلوگیری از اعتیاد و ایجاد شهرک معتادان و کار برای شهرداری.
-نان برای بی نانان و کار برای بیکاران و منزل برای بی مسکنان.
-همکاری با پلیس در مورد کلاه ایمنی و موتور گیری و نگهداری دودزا

(منظور ماشین های دودزا است)ر ماشین های دودزا است)
-باز کردن مرز برای تجارت برای همه (کسب حلال).
-چهار زن برای شهروندان و غیره و ۴۰ فرزند برای یارانه.
-گسترش شهر به شمال سراوان تا مرز ناهوک و جلوگیری از

قطع درختان و کاشتن درختان مثمر ثمر.
-از بین بردن گرانی و بیکاری و عامل آن.
-همکاری با کارمندان شهرداری و حقوق و دستمزد آنها و به باغبانان و رفتگران.
-توزیع ثروت بطور عادلانه بین شهروندان مستحق.
-ایجاد فرهنگ تولیدی بطوری که هر کسی فوت کرد ثروت او

برای شهرداری شود و ورثه حقی نداشته باشد.
-همکاری با دکه داران و میوه فروشان دوره گردها که اذیت نشوند.
-موتورگیری نشود هر کی مرد آزاد است.
-همکاری با ورزش کاران و هنرمندان و شاعران و سنت طناب بافی و بلوچی سند و پات.
-رونق کشاورزی و همکاری با کشاورزان و دام داران و زنبور داران .
-ایجاد پارک شادی شهربازی.
-فعال کردن فرودگاه سراوان و بیمارستان و خانه بهداشت.
-آوردن ۴۰۰ تاکسی و اتوبوس خط واحد و مترو قطار برقی دورتا دور شهر سراوان.
-آوردن گاز لوله کشی از ایرانشهر به سراوان و خط راه آهن از زاهدان به خاش و سراوان.
-در آوردن سراوان از بن بست.
-ایجاد دوستی بین مردم و صلح و صفا.
-ایجاد همبستگی با شورای شهر شهرستانهای همجوار و

دور جهت دریافت کمک و کمک کردن.
-همکاری با شهرداری و دادن وام بلاعوض به کارمندان زحمت کش و رفتگران.
-بررسی پرونده در دادگاه و همکاری با زندانیان و انتقال زندان به خارج از شهر.
-انتقال آب ناهوک و جالق به سراوان.
-امتداد دادن خیابان آزادی به سیب سوران از طریق کوه رندیک و

تعمیر راه قدیمی فلکه بهداشت بخشان به سوران.
-ایجاد کار برای تحصیل گران و جوانان محبوب قلب.
-اعلام و گرمسیری کردن سراوان برای برق که پول کمتری بدهند.
-فعال کردن آتش نشانی و اورژانس سراوان که در اسرع وقت به مقصد برسد.
-هیچ فلکه ای تغییر و یا تعمیر نشود بلکه هزینه آن در جای مفیدی خرج شود.
-آوردن چند دستگاه کمپرسی و غلطک و غیره از ابوظبی

یا پاکستان به قیمت ارزان دست دوم.
-هیچ وسیله ای از شهرداری فروش و یا حراج نشود.
-همیشه کارها با مشورت مردم سراوان از طریق مساجد و کماشها

و اهل نظر گذاشته شود و بعد اقدام گردد.
-شورا از نظر مالی سال به سال چک شود و سرمایه او در گذشته

و حال بررسی شود که خدا نکند گرانی کنند.
-شورا باید مالیات و هزینه ساخت ساز بدهد به شهرداری و شورا با

بقیه مردم فرقی ندارد بلکه نوکر و غلام ملت است و همیشه باید با دوچرخه

و موتور بگردد که خدا نکرده قیافه نگیرد و ماشین آخرین سیستم سوار نشود

که احساس غرور کند شب به شب در کوچه و خیابان با لباس مبدل بگردد

اگر کسی ناحقی کرد و حق مظلومی ضایع شد رسیدگی کند.
-با همه ادارات هماهنگ شود و از نظر سیاست سیاستمدار باشد

که گول نخورد و متضرر نگردد.
-رشته کارها را بداند و در سال ۶ ماه به جماعت تبلیغی برود

و به زنان اصلاً نگاه نکنند.
انا لله و انا اله راجعون.
اگر طاقت همراهی خضر نداری همراه مشو.

و اینگونه نفر اول شورای اسلامی سراوان شد

مروچی تاتیلت، زاگان زرتنءُ شتن کها.
تروزاکی دارین که اَنگه مالداریَ کَنت، پسءُ مالانءَ زُرتهءِ ءُشُتَه گِدانان، یَک جایی نزیکِ چمَّگا (زاهدانی رو نِشتِنَی نِیمگا) چمّگ، زاهدانی دوروبرَی گیترین دِگارنت که شه زاهدان باز بُرزتِرنت. اُوَدی بُرزی شَه دَریابا 1639 مترنت! در حالی که زاهدان     1383متربرزنت.

شُتَن تروزاکی هَلکا، گِدانان باز جُوانین جایی جِکِّش کُرتَت، دِکانی دیما ءُ یک رودُکِی اِی پَانادا که دو روچ دِیمَی هَوران آپِ آئُرتَت.

ناشتاآ اَمَّارَ وَرِی این نان گو مَسکَه آ ءُشِیر(دوگ)ا داتِش، که باز وشَّتَنت.

گدانی تها نشتن ءُ شِنِکّءُ گُوَرَگَانِی پیرَّگءُ گارَّگ ءُ مُرگانِی کَرّکَرّ ءُ کُروسَانِی بانگ، دِگه حالءُ خوشیی داشت (شُمی جا هَالی)

نِی جِنِکّءُ گُوارزَاکُک که گومَّا هُورَتَنت گَلانَگ دَر بُوتَنت ءُ یَکسَره دَنَّا چَارَ کُرتِش (گُشتَی بَلکین شَه زِیندانی آزات بوتگنت!)

بیگاتِرا هَم اِستون رَستءُ یک زَبرین هَورِی رِیت، هَوری ترِک ترِک به گدانَی سَرا، دِگَه سَازی جورءِ کُرت که به آ دیمَی تَواران که گُشتن، اضافه بوت.

برگرداندن به فارسی

امروز که تعطیل بودیم، بچه ها را برداشتم و زدم به کوه و بیابان!
پسر خاله ای دارم که هنوز هم رسم عشایری و کوچ نشینی و زندگی با گوسفندان را رها نکرده و در این فصل، سیاه چادر و گوسفندها را بر می دارد و می رود بیابان!

امسال در منطقه ی «چشمه زیارت» (چمّگ) سیاه چادرها را نصب و اطراق کرده بود، "چشمه زیارت" یا همان «چمّگ» از خوش آب و هواترین مناطق زاهدانه که در غرب شهر قرار دارد و از ارتفاعات زاهدان به شمار می رود، به گونه ای که ارتفاع آن از سطح دریا 1639 متره در حالی که زاهدان در بالاترین قسمتهایش 1383 متر بالاتر از سطح دریاست.

خلاصه رفتیم به سیاه چادرها (گدان) ی این عزیز. گدانها را در دامنه ی کوه و کنار رودخانه ای به پا کرده بودند که هنوز بستر رودخانه از بارانهای دو روز قبل نم داشت.
داخل سیاه چادر که نشستیم، صداهای بزغاله، بره، مرغ و خروس به هم آمیخته بود و سمفونی طبیعی زیبایی را بوجود آورده بود که شنیدنش آدمی را سرمست می کرد!
برای صبحانه بهمان مسکه (کره ی حیوانی)، نان مخصوص بلوچی معروف به وری و دوغ تازه دادند که بسیار لذت بخش و خوش مزه بود. (جایتان خالی)
دخترم با دو تا خواهرزاده ام، انگار که از زندانی آزاد شده بودند، با شوق و ذوق فراوان زدند به بیرون و یکسره در حال دویدن و بازی در آن صحرای زیبا بودند.
دقایقی که گذشت، صدای رعد و برق از دور دستها، پشت سر هم به گوش می رسید، این صدا هم به آدم یک حال دیگری میداد. سر ظهر هم گوسفندها از چرا برگشتند و از دور صدای بز و گوسفندان گله در فضا می پیچید.
وقتی شیر گوسفندها را دوشیدند، یک شیرچای خوشمزه ای هم با اون شیر تازه برایمان درست کردند که نوشیدن آن لذتی مضاعف داشت.
بعد از ظهر هم رعد وبرق به محل رسید و بارانی زیبا آغاز باریدن کرد، قطره های باران که به روی سیاه چادر می خوردند، آوازی خوش را تولید می کردند که به سمفونی پیشین، صدای سازی دیگر را می افزود و فضا را هرچه زیباتر می کرد.
خلاصه این روز تعطیلی به ما خیلی خوش گذشت و خاطرات قدیم را زنده کرد.

معرفی بنا:

ساختمان قدیم فرمانداری بین سالهای ۱۳۱۶ تا ۱۳۱۸ توسط هنرمند معمار

(حسین طالبی) بنا گردید و دارای مساحتی حدود ۴۰۰۰ متر مربع با ۵۵۹

متر زیر بنا و ۷۷۸ متر مربع عرصه میباشد.

بنا در مرکز بافت قدیم شهرستان سراوان واقع گردیده است و در دوره پهلوی

اول بعنوان منزل مسکونی برای شخصی به نام کامران کافی و پس از تبدیل

شدن بخش به شهرستان بعنوان فرمانداری مورد استفاده قرار گرفته است.

سپس با توجه به قدمت و نوع معماری بنا پس از پیگیری سازمان میراث

فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از طریق فرمانداری شهرستان سراوان

مقرر گردید بنای مذکور به موزه محلی شهرستان تبدیل گردید.

معماری بنا از دو واحد مجزای ساختمان و محوطه ای وسیع تشکیل گردیده

که ساختمان اصلی بعنوان کوشک در میان محوطه حیاط ساخته شده است.

مصالح بکار رفته در معماری آن عمدتا آجر و خشت خام میباشد.

این بنا در فهرست آثار ملی کشور به شماره ۱۴۹۹۳ به ثبت رسیده است

و پس از مرمت و تغییر کاربری در سال ۱۳۸۸ بعنوان موزه محلی

سراوان به بهره برداری رسید.

بخش های مختلف موزه:

موزه شامل دو بخش مجزای اداری و گالری های نمایش است که قسمت اداری

آن از بخش های مدیریت، پژوهشی، سمعی و بصری، کتابخانه و...تشکیل شده است.

فضای داخلی موزه از گالری های گذری بر تاریخ بلوچستان

(در این قسمت ماکت بنا، نقشه های قدیم سراوان و نمایش سنگ قبرهای

دوره اسلامی و اشیا پیش از تاریخ بلوچستان به نمایش گذاشته شده اند.)،

نگاهی بر نگاران(فضایی شبیه به دره نگاران به نمایش گذاشته شده است.)،

گالری آیین ها و مراسم، گالری صنایع دستی، زندگی روزمره و گالری حیات

وحش با استفاده از صحنه سازی به روایت تصویر بیان شده است.

در محوطه موزه نیز زندگی عشایر بلوچ به نمایش درآمده است.

موزه تاس و کپل دزک گنجین دران در شهرستان سراوان و در منطقه دزک واقع شده است.

این موزه اولین موزه شخصی است که به همت عبدالله سپاهی بنا گردیده است.

این موزه در باغ شخصی نامبرده قرار داشته و به نام باغ عبدالله نیز شهرت دارد.

بازدید کنندگان موزه از طریق راهرویی که دو طرف آن توسط چوب های برگ

درخت خرما محصور شده است به سمت موزه هدایت میشوند.

درب ورودی راهرو، درب کوچک چوبی قدیمی است که روی آن منبت کاری شده است.

موزه از دو اتاق تشکیل شده که اتاق ابتدایی از طریق دری به اتاق دیگری متصل میشود.

مصالح بکار رفته در ساخت موزه از چوبهای برگ درخت خرما و طناب های

بافته شده از برگ درختچه داز میباشند. همچنین از حصیرهای بافته شده از

درختچه داز برای پوشش سقف بنا استفاده شده است و برای نفوذ ناپذیر شدن

بنا در برابر باران از یک لایه پلاستیکی استفاده شده است. دور تا دور بنا فضاهایی

برای قرار دادن اشیا موزه در نظر گرفته شده است.

 در زبان بلوچی به این نوع بنا؛ کمبی میگویند. پلان بنا حالت مستطیلی بوده

و بنا شکل نیم دایره دارد.

یکی از ویزگی های منحصر به فرد این موزه حالت تماما کلاسیک و سنتی بنا مییباشد

که قرار گرفتن صنایع دستی چشم هر بیننده ای را به خود جلب میکند.

اشیا موجود در موزه شامل سامان(نوعی از سکه دوزی های اولیه مردم بلوچستان

که بر روی پوست گوسفند بافته میشده)، اشکال مختلف از ظروف کلپورگان،

انواع مختلف سواس(کفش بلوچی)، پادیک

(نوعی از زیور آلات بلوچی که زنهای بلوچ آن را به پای خود میبسته اند)

دهل، رومیزی و... میباشد.

مَروچیگیں گوَشکند
--------------------
زَهـرآمَـدیـں(هَـسـوُدیـں) مَـردےءَ یَـک شَـرّیـں مَـردےءِ سَـرا زَهـر آتـک آسَـرا یَـک روچـے

آ شَـرّیں مَـرد بـیـراں بـوُت مَـهـلـوُک آئـیءَ گـورّکَـنَـگءَ شُـت اَنـت آ زَهـرآمَـدیـں مَـرد گـریـوَگءَ اَت

مـیـتَـگءِ مَـهـلـوُک سَـرپَـداِت اَنـت کِـہ اِے زَهـرآمَـدیـں مَـردءَ آ شَـرّیـں مَـردءِ سَـرا پـیـسَـرا بـاز زَهـر

آتـکَـگ آیـاں هَـمے زانـت کِـہ نـوں اے زَهـرآمَـدیـں مَـرد چَـہ وَتـی کـاراں شـومـانءُ دِل پَـدَردآِنـت درُهـیـں

مَـهـلـوُک آئـیءِ سَـرا پِـرّ رِتـک اَنـتءُ آئـی اِش دِلـبَـڈی دات بَـلَے آ زَهـرآمَـدیـں مَـردءَ گـریـوَگ بَـسّ

نَـہ کُـرت أسَـرا مَـهـلـوُکءَ آ شَـرّیـں مَـرد کَـلّءُ گـورّ کُـرت رَنـدا رَوَگءَ لَـگّ اِت اَنـت بَـلَے آ زَهـرآمَـدیـں

مَـرد آئـیءِ گـورجـاهءِ سَـرا نِـشـتَـگءُ گـریـوَگءَ اَت مَـهـلـوُکءَ گـوَشـت نـوں گـریـوَگ بَـسّ اِنـت

آ مَـرد وَ شُـتءُ بـیـراں بـوُت زَهـرآمَـدیـں مَـردءَ گـوَشـت مَـن گـریـوَگءَ بَـسّ نَـہ کـن اوں مَـن

اِشـکُـتَـگ کِـہ اَگـاں مُـردَگےءِ گـورجـاهءِ سَـرا هَـرچـا گـیـشـتـِر بـہ گـریـوئَے واجَـہ هُـدا آ مُـردَگءَ

اودا گِـیـشـتِـر اَزاب دَنـت.

آشنایی با آثار باستانی و قدیمی پسکوه، سیب و سوران

نگاهی به آثار قدیمی و باستانی پسکوه

مقدمه: آشنایی مختصر با منطقه پسکوه و معرفی آثار گذشته آن

فصل اول: آثار قدیمی متعلق به باستان و پیش از اسلام

ا-بنجُکان و کلا گَوران در نورآباد

ب-خندق و کلاتکان در کهن کریم

ت-قنات های مُسکوک، مزنین، ملک آباد، ده میرخان

ث-غار کوه بیرک در منطقه هشّانی

فصل دوم: آثار به جامانده دوره ی اسلامی

آ-گران خاتونان در کوه بیرک

ب-قلعه ی قدیمی پسکوه

ت-مسجد قدیمی قلعه پسکوه

ث-زیارت ملک پیرسیر در پسکوه

ج‌- زیارت حاجی یوسف در مهرآباد

فصل سوم: آثار دوره ی معاصر

ا-مدرسه ی ابتدایی نادرشاه افشار در قلعه پسکوه

ب-مدرسه ی سنگی کهن کریم

‌ منزل مهراب خان میرمرادزهی بن حاجی محمدشاه در مهرآباد-ت

‌مسجد جامع مهرآباد (فاروق اعظم رضی الله عنه)

ج-دهیاری، بهداری، ایستگاه باران سنجی در قلعه پسکوه

ح-کافه ملک در سرسوره و کافه پیر بخش در قلعه پسکوه

مقدمه: آشنایی مختصر با منطقه پسکوه و معرفی آثار گذشته آن

دهستان پسکوه از زمانهای گذشته زیر نظر حاکمان سِب اداره می شد. زیرا مرکز حکومتی آن جا بود.

این منطقه به مانند سایر مناطق کشورمان ایران دارای آثار تاریخی و فرهنگی و... می باشد.

علما و اندیشمندان، و بزرگانی در این مرز و بوم می زیسته اند و به جامعه بشری

خدماتی را عرضه نموده اند.

اما جای تأسف آن است که در معرفی آن کوتاهی های صورت گرفته است که در

درجه اول به خود ما بر می گردد که با وجود این همه امکانات ارتباطی و

رسانه ای قصور داشته ایم.

با توجه به نیاز مبرم به شناخت این منطقه، در این نوشتار هرچند کوتاه و ناقص

بر آن شدیم که مناطق قدیمی پسکوه را به

  بشما پژوهشگران معرفی نماییم اشد که این مقاله بتواند راهگشای تحقیقات

کاملتری در این مورد گردد.

به امید دست یافتن به آینده ای درخشان همراه با اندیشه ای پویا


فصل اول: آثار قدیمی متعلق به باستان و پیش از اسلام

ا-بنجُکان و کلا گَوران در نورآباد

در جنوب غربی مهر آباد ونورآباد فعلي منطقه اي به نام بنجُکان وجود دارد. اصطلاح بنج يا تپه کوچک خاکي با ارتفاع کم دليل بر ناميدن اين منطقه به بنجُکان وجود همين تپه هاي کوچک خاکي است. این مجموعه شامل سه تپه کوچک حدود 4متر از می باشد که در فاصله اندکی از یکدیگر قرار گرفته اند.

«کلاگوران» از دو کلمه کلا به معني قلعه و «گَوران» گبرها به معني است. بنابراين از وجود گبر( زرتشتي، مجوس يا آتش پرست) يا گبر(گور) به معني هندو مي توان چنين استنباط کرد که بايد به دوران پيش اسلام باشد. هنوز آثار سفال و تپه هاي خاکي ديده مي شود.

ب‌- خندق و کلاتُکان در کهن کریم
محدوده کلاتکان و خندق: اين منطقه در بين مهر آباد ونزديک به کهن کريم و مجاور مدرسه ابتدايي است که اکنون بدون استفاده مانده است. این قسمت از پسکوه مکانی است که آثار زندگی در آن روایت شده است؛ در حالی که از زندگی در منطقه بنجُکان اطلاعی در دست نیست. مشهور است که در (کلاتکان) افرادي زندگي مي کردند که کارشان حمله به بمپور و ايرانشهر بوده و پس از به دست آوردن آذوقه و مايجتاج زندگي به کلاتکان باز مي گشته اند. مردم بمپور از اين وضع در تنگنا بوده اند و به فکر چاره انديشي مي افتند و آخر الامر شخصي را به عنوان نجار به ميان آنها مي فرستند. شخصي نامبرده شروع به تفحص و تحقيق در امور زندگي آنها مي نمايد. چون راهي ديگر براي نفوذ در ميان آنها نبوده و اطراف منطقه مسکوني شان خندقي پر از آب بوده است[1] اين شخص به اين نتيجه مي رسد که، افراد ساکن در اين محل هميشه مسلح بوده و هيچ گاه اسلحه خود را بر زمين نمي گذاشته اند. تنها روزي که بدون اسلحه بوده اند وقتي بوده که براي نماز جماعت به مسجد جامع در خارج از قريه مي رفته اند. بعد از مدتي فرد خارجي که درميان آنها بوده، به بمپور بر مي گردد و گزارش خود را به مردم آن سامان مي دهد. از بمپور افراد مسلح در روز جمعه پس از نماز جماعت همه اهالي اين محله را مي کشند. فقط دو نفر از اين معرکه جان سالم به در مي برند به نام هاي (چاري و پيري) که براي آبياري مزرعه يا چرانيدن گوسفندان به خارج از دهکده مي روند. اکنون دو طايفه (چاري زهي ) عشايري و پيرزهي) روستايي که در پسکوه سکني دارند از بازماندگان آنها دو نفر مي باشند. بقیه طوایف از جاهای دیگر به اینجا مهاجرت نموده اند. (2)



ت‌- قنات های مُسکوک، مزنین، ملک آباد، دِه میرخان و نگور

مشهور است که در زمان حمله ازبکها و مغولان به بلوچستان، گبر ها مظهر قنات نگور را با گِدام (سياه چادر، پلاس) مي بندند. پس از بسته شدن آن را با خاک مي پوشانند. اين نوع خاک کردن قناتها را «گَوربند» مي گويند. گبرها پس از آن جلاي و طن اختيار نموده شايد به طرف پاکستان امروزي رفته اند.(3) امروز از آن قنات اثري نيست؛ بلکه در آن منطقه زمين رنگ خاکستري به خود گرفته است. منطقه اخير که قنات نگور در آن وجود دارد، قنات مهرآباد[4] فعلي تقريباً به فاصله نه چندان دور از اين قنات مخروبه و به زير خاک شده قرار گرفته است. آب اين قنات در مقايسه با تمام قناتهاي پسکوه از آب بالاتري برخوردار است. شايد قنات جديد از آب همان قنات قديمي تأمين مي شود. چون وقتي مقني ها در آنجا کار مي کنند، در انتهاي قنات رو به کوههاي بيرک به سوراخي بر مي خورند که آب از آن مي جوشد هر چقدر چوب درخت خرما به هم مي بندند باز هم به انتهاي آن نمي رسد.

قبلاً در مسير نزديک به مهر آباد قنات، دِه ميرخان وجود داشته که سفال بند بوده است. يعني لوله هاي سفالي داشته است. پس از آن که مردم کوزه ها رامي شکنند، آب آن مي خشکد. اکنون به جاي آن مهر آباد وجود دارد.

قنات مُسکوک نيز قناتي قديمي است. مردم می گویند این قناتها داوودی و سلیمانی اند. معنی این سخن این است که این قنات ها از قدمت دیرینه ای برخوردار اند. همانند اصطلاح عهد دقیانوس در زبان فارسی.

ث‌-غار کوه بیرک در هشّانی

این غار در کوه بیرک است. مشهور است که در آن گنج وجود دارد، و اژدهایی در آن نگهبان آن است. تاکنون کسی نتوانسته به داخل آن برود. به علت نداشتن امکانات ورود به آن مشکل است. تاریخ زندگی غارنشینی انسان به دوران ماقبل تاریخ بر می گردد. امید است که پژوهشگران تاریخ و باستان شناسان بتوانند این منطقه را شناسایی و معرفی نمایند.

فصل دوم: آثار به جا مانده دوره اسلامی

ا-گَرانِ خاتونان در کوه بیرک

اين برکه در تنگه پورّينکي از شاخه هاي رود خانه پسکوه ( رودگور يا روتک ) مي باشد و در منطقه کوه بيرک واقع گرديده است. و به نام (گر خاتونان)  معروف است(يعني برکه خاتون ها ) مي گويند که ازبکها و مغولان به بلوچستان حمله مي برند و عده اي از زنها از ترس آن که مبادا به دست اجانب و نامحرمان بيافتند، خود را داخل برکه مي اندازند وآنجا مي ميرند. وقتي ازبک ها و مغولان به بلوچستان حمله مي برند همه مردم را قتل عام کرده و برخي به کوهها پناه بردند.

بنا به روايت حاجي محمدنور فرزند ميرزا (ساکن گرّوک) ازبکها دو تا چادر را در منطقه اي از بلوچستان نصب کردند و گفتند اگر بلوچها اين دو چادر را ببرند، پس معلوم مي شود که آنها هنوز زنده اند، اما پس از ي کسال که برگشتند ديدند که هنوز چادرها سرجايشان قرار دارند. مردم از ترس جرأت بردن آنها را نداشته اند و شايد کسي هم نبوده که آنها را ببرد. اين مطلب،عمق فاجعه حمله ازبکها و مغولان را مي رساند. درمورد اين که متجاوزان ازبک يا مغول بوده اند به گمانم منظور از ازبکها همان مغولان باشند؛ زيرا حملات ازبکان به اندازه مغولان جهاني و همه گير نبوده است. ولي نبايد اين مطلب را از ياد برد که ازبک ها حملات زيادي به مناطق خراسان و بلوچستان داشته اند. شاید در لشکر مغول، ازبک ها حضور داشته اند. آمدن مغولان به کوه بیرک منطقه گرسامان در مگس نیز و جالق نیز روایت گردیده است.(5)


ب‌-قلعه قدیمی پسکوه

پسکوه قلعه اي از بناهاي قديم دارد. اين قلعه متعلق به دوران اسلامي و صفویه مي باشد.[6] قلعه دوبار ساخته شده است يک بخش آن قديمي است وشايد مربوط به پيش از قاجاريه باشد و قسمت ديگر آن که اکنون به صورت مخروبه باقي مانده است. تقريباً دو طبقه مي باشد. براي ساختن مجدد آن همه مردم بدون استثناء کار مي کردند و چنانچه برخي مي گويند توسط (ملانظر محمد ملازهي)  بنا گرديده است. موسس قلعه - در دور دوم در مجاورت بناي قديمي- مير غلامرسول پدر حاجي محمد شاه میرمرادزهی سيبي مي باشد.

طبقه اول آن پر از خاک گرديده و روي آن بنا ساخته شده است. و يک مدخل ورودي از سمت غربي دارد. داخل قلعه چاه آب وجود دارد پس از حفر چاه موازات آن را تا بالاي قلعه سنگ چيني نموده اند.

ضلع جنوبي پايين قلعه روبه روي منطقه مهرآباد، داراي يک دروازه عمومي بود که به خانه هاي مردم ارتباط داشت. دروازه اصلي قلعه رو به غرب بود. در ضلع غربي اتاقهاي خدمتکاران و غلامان وجود داشته که در آنها به طرف شرق باز بوده است. اين اتاقها داراي تاقچه هاي کوچک و ديواره هاي نسبتاً کلفت بوده اند. آثار آنها هنوز باقي مانده است. طبقه بالا شامل چند اتاق خواب، پذيرايي، آشپزخانه، حمام، دستشويي، اتاق ديوان (مجلس) و شب نشيني، اتاق رقص و آواز بوده است.

همچنين يک تنور در ضلع شمال غربي آن بوده است. براي طويله وآخور اسب و خر در ضلع شرقي نيز اتاقي وجود داشته که در سمت غربي طبقه پايين قلعه بوده است.


ح‌- مسجد قدیمی قلعه پسکوه

این مسجد از قدیمی ترین مساجد پسکوه می باشد. دوران ساخت به نظر می رسد هم زمان با ساخت قلعه باشد. بنای مذکور دارای یک شبستان بوده است. سقف آن با چوب و برگ درخت خرما پوشیده بود. مصالح آن از خشت خام و کاهگل بوده است. در قسمت جنوب شرقی آن مناره ای تقریباً به ارتفاع 5متر تعبیه شده بود.

از امامان جماعت آن می توان از ملا لعل محمد و فرزندش ملا فقیر محمد ملازهی را نام برد. بعد از آن مولوی عبدالصمد دهقانزهی از ناهوک به اینجا آمدند و امامت نماز و تدریس


خ‌- زیارت ملک پیرسیر در روستای پیرسیر پسکوه

این مقبره منتسب به شخصی به نام ملک پیرسیر است. زیرا قبلاً مردم معتقد بودند این افراد پس از مرگ می توانند بر سرنوشت و زندگی آنها تأثیر داشته باشند. مردم برای این اماکن نذورات و خیرات می آوردند. افرادی نیز از این راه امرار معاش می کردند.

از زندگی این فرد هیچ اطلاعی در دست نیست. به نظر می رسد وجود چنین اشخاصی در این مناطق برخاسته از خیالات و اوهام باشد تا وجود شخص حقیقی. در حال حاضر اثری از این مقبره برجای نمانده است.

زیارت حاجی یوسف در مهرآباد پسکوه‌- د

این آرامگاه به شکل هرمی می باشد. بین مردم به زیارت حاجی یوسف یا شیخ یوسف معروف است. در مورد این شخص همانند ملک پیرسیر هیچ اطلاعی در دست نیست که چه کسی بوده و چه زمانی به این جا آمده و یا اصلاً چنین کسی وجود خارجی دارد یا خیر؟

فقط این را می دانیم قبل از 50 سال قبل این مقبره از رونق برخوردار بوده است. مردم به مناسبتهای مختلف به زیارت این جا می آمدند و معتقد بودند که صاحب قبر می تواند تمام نیازها و حاجات آنان را برآورده سازد. و وی را صاحب کرامات و امور خارق العاده تصور می کردند. و نیازهای خود را از این شخص مرده می طلبیدند.

روز هفتم عروسی، زوجین را به اینجا می آوردند تا در زندگی خوشبخت باشند. و هدایایی را تقدیم می کردند که به مصرف متولیان این مکان می رسید. اهالی مهرآباد از طایفه زومکزهی از خدمتگزاران این مقبره بوده اند.

فصل سوم: آثار دوره ی معاصر

مدرسه ی ابتدایی نادرشاه افشار در قلعه پسکوه‌- أ

در زمان محمد شاه میرمرادزهی وقتي براي اولين بار قرار شد کپري را آماده کرده که معلمي براي تدريس به پسکوه بيايد. کپر در منطقه ده بالاي فعلي (قبرستان عمومي پسکوه ) ساخته شده شد. وقتي اين خبر به گوش خان وقت رسيد دستور داد که روساي محلي[7] کپر را به آتش بکشانند[8]. و معلم را فراري داد وگفت اگر مردم پسکوه با سواد شوند و از قضاياي زندگي و مسايل روزمره باخبر شوند آن وقت کسي حاضر به دادن ماليات نمي شود.

اولين مدرسه ابتدايي در سال 1333 به نام نادر شاه افشار تأسيس گرديد. محل آن ابتدا مسجد جامع بود و بعد از آن که مسجد را به مهر آباد منتقل کردند و مدرسه را در مسجد قرار دادند. زیرا محل مسجد به علت نداشتن آب برای طهارت مناسب نبود. هنوز قسمتي از حياط داخلي از کلاسها داراي طاقهاي گنبدي شکل مي باشد.

بسیاری از تحصیلکردگان پسکوه در این مدرسه تحصیل نموده اند. از جمله: پیرمحمد ملازهی فرزند شهباز تحلیلگر سیاسی می باشد.
مدرسه ی سنگی کهن کریم ‌- ب
این مدرسه هم زمان با مدرسه مولوی سوران ساخته شده است. یکی از بناّهای آن روح الله دهقان خلد می باشد. تمام مصالح به کار رفته از سنگ و سیمان می باشد که با دقت و هنرمندی خاصی چیده شده است. می گویند به خاطر چشم زخم این بنا ترک برداشته است. پس از آن مدرسه به جایی دیگر منتقل شده است.

ت‌-منزل مهراب خان میرمرادزهی در مهرآباد

خانه مهرابخان در مهرآباد به «کوتی های واجه» مشهور بودند. مهراب خان پس از آن که قنات جدید را حفر نمود، به این منازل منتقل شد. این منزل با استفاده از مصالح ساختمانی قلعه قدیمی بر لب جوی کاریز مهرآباد ساخته شد.

بنای مذکور شامل 4 اتاق همراه با سالن بود که درب اتاق های روبروی هم قرار داشت. سقف آنها به صورت گنبدی بود. مانند بناهای منطقه زابل و خراسان در سقف چوب درخت خرما به کار نرفته بود. یک نمونه دیگر آن در مهرآباد پسکوه متعلق به شیرمحمد عطایی (کارمند ثبت احوال) بود.

پس از فوت مهرابخان بنای مذکور توسط حاجی شهمراد جهاندیده خریداری گردید. ولی نامبرده با وجود تذکر برخی از نزدیکانش آنها را تخریب نمود. فقط سه اتاق که در ضلع غربی بنا بودند و اهمیت چندانی از نظر تاریخی نسبت به بنای قبلی ندارند، از تخریب مصون ماندند. بدین ترتیب این بنای تاریخی و باشکوه پسکوه به علت نا آگاهی و سهل انگاری از بین رفت.



ث‌-مسجد جامع فاروق اعظم مهرآباد

این مسجد شامل دو شبستان بود. داخل آن را با گچ اندود کرده بودند. بدین ترتیب که با استفاده از تلمبه آب پاش مخلوط آب و گچ را به دیوارها پاشیده بودند.

شبستان داخلی که بنای قدیمی آن بود شامل پایه ستون هایی به ضخامت حدود یک در یک متر و ارتفاع شش متر بود. شبستان بیرونی به علت افزایش تعداد نمازگزاران به آن اضافه گردید که همانند شبستان قبلی بود، ولی به ظرافت و زیبایی آن نمی رسید.

از خصوصیات این بنا این بود که به علت مصالح محلی به کار رفته در زمستان گرم و تابستان نسبتاً خنک بود.

طبق گفته مردم قبله این مسجد توسط مولوی عبدالواحد سیدزاده نقشبندی مجددی تنظیم شد.

اما در سال 1375 هـ ش این بنا تعمیر گردید و بنای قبلی از بین رفت.



ج‌- بهداری، ایستگاه
برچسب ها: پسکوهسورانسراوان

دیدنی های شهرخاش

قله چهل تن ‏خاش

_{این ارتفاعات در مجموع سه دهانه آتشفشانی دارد که دو دهانه آن با اهمیت تر از دیگری است و صدای انفجارات آتشفشانی از ‏قعر آنها شنیده می شود . از دهانه های مزبور دائما بخار و گازهای گوگردی متصاعد می شود . در مدخل حفره های آتشفشانی ‏، تخته های گوگردی خالص به وفور دیده می شود . در تمام سطح قله تفتان ، گازهای هیدروژن – سولفوره متصاعد می شود . ‏این گازها باعث از بین رفتن تارهای پنبه ای البسه کوهنوردان می گردد . بدین جهت کوهنوردان باید از نشستن در سطح قله ‏خودداری کنند و چنانچه مایل به نشستن باشند باید حتما از لباس های پشمی استفاده نمایند . مسیر صعود به قله چهل تن به قرار ‏زیر است : از طریق زاهدان و خاش به روستای کوشه 44 کیلومتری شمال خاش و از کوشه به جم چین و سپس دره تنگ گلو . ‏فاصله جم چین تا قله 11 کیلومتر است و راه آن از کنار دره تنگ گلو می گذرد . آب این دره با املاح گوگردی مخلوط است و ‏قابل شرب نیست . کوهنوردان باید فقط از از چشمه ای واقع در نزدیکی تنگنای دره تنگ گلو که آب گوارایی دارد استفاده کنند . ‏فاصله صعود از روستای کوشه تا قله کوه 15 کیلومتر است که طی مسیر آن معمولا 10 ساعت طول می کشد . چشمه های آب ‏معدنی زیادی در اطراف قله چهل تن تفتان به خصوص در شرق و جنوب آن وجود دارد . آب چشمه ها عموما دارای املاح آهن ‏و گوگردی است .}

چشمه آب معدنی استخر طبیعی خاش

_{این استخر در شمال غربی کوه تفتان و روستای کوته قرار دارد شکل طبیعی این حوضچه بیضی است . آب آن به وسیله چشمه های متعدد کف حوضچه تامین می شود . علت به ‏وجود آمدن این استخر به این صورت است که محل آن نسبت به نقاط اطراف ارتفاع کمتری دارد و کف دریاچه که سنگهای آن ‏از توف آنذریتی تشکیل شده است ، آب به صورت جوشان در نقاط متعدد از زمین خارج می شود . سطح آب دریاچه در فصول ‏مختلف سال متغیر است و در فصل بارندگی سطح آب بالاتر و در اواخر پاییز به پایین ترین حد خود می رسد . علاوه بر پدیده ‏ژئوشیمیایی که بین سنگ و آب ایجاد می شود ، تبخیر زیاد آب سبب ازدیاد مواد معدنی می گردد . آب دریاچه لاوان در ردیف ‏آبهای سولفات کلسیم همراه با منیزیم و کلروسدیم ولرم است.}

چشمه آب معدنی دوشینگ خاش

_{این چشمه در مسیر راه خاش – زاهدان و در شمال غربی کوه تفتان قرار دارد . از خاش تا دوراهی اسکل آباد 40 کیلومتر و از ‏دوراهی تا روستای دوشینگ 14 کیلومتر و از این روستا تا مظهر چشمه در حدود 5 کیلومتر است که می باید پیاده طی شود . ‏آب این چشمه اختصاصات آبهای معدنی از نوع آبهای جوی و آب های آتشفشانی نوخاسته را دارد و در ردیف آب های سولفات ‏کلسیم همراه با منیزیم ولرم است . درجه حرارت آب 25 درجه سانتی گراد و میزان آبدهی آن 9 لیتر در ثانیه است .}

چشمه آب معدنی آمنی خاش

_{چشمه آمنی در غرب تفتان در منتهی الیه رودخانه بیدستور قرار دارد و بهترین راه رسیدن به مظهر چشمه از طریق جاده خاش ‏‏– زاهدان است . از خاش تا دوراهی کوته 37 کیلومتر و از دوراهی تا مظهر چشمه در حدود 9 کیلومتر است که باید پیاده طی ‏شود . مظهر چشمه از شکاف سنگهای آتشفشانی از نوع توف آندزیتی است . بالا بودن مقدار سیلیس و ترش مزه بودن آب ، ‏نشان دهنده ارتباط نزدیک این چشمه با کوه تفتان است . آب این چشمه در ردیف آب های سولفات کلسیم همراه با منیزیم ولرم ‏است .}

روز مادر 1392

مادر عزیزم ،وقتی چشم به جهان گشودم. قلب کوچکم مهربانی لبخند

و نگاهت را که پر از صداقت و بی ریایی بود احساس کرد.

دیدم زمانی را که با لبخندم لبخند زیبائی بر چهره خسته ات

نشست و دنیایت سبز شدو با گریه ام دلت لرزید و طوفانی گشت.

از همان لحظه فهمیدم که تنها در کنار این نگاه پرمهر و محبت است

که احساس آرامش و خوشبختی خواهم کرد.

شعر استاد شعیب جمال زهی خاشی 

ای خدا پهکان کنـَـنـْت شادی
من کــَـنان گِلـَگ و زاری
من پیادگــُـن و پَهْکان سُوار
من هستُن شاعرڃ تازَه کار
هر کــَـسا که سَیْل کـَـنان

******
چَهْر کــَـنْـتّ وَتی دَوْر بَـرا
کـَـنـَـنْت گِلـَگ و بیداد شــَه رۏزگار
گردان پَه یکـّڃ پدا
که کـَـنْـت مَنا رَهْـنِمایی
ای خدا تـَوَئ مشکل گشای
گـُرا مکن گۏن من تــَه وداع
که سَکّ هَسْت و بـڃ پشت و پناه

بَــــلــوْچانی مکران

مکران ای سرزمین جاودان

قدمتت هم پایه ی هفت آسمان

ای سرای مأمن آزادگان

دور باد از دامنت دست دگران

جای جای خاک تو بوی صفاست

یادگاری از مردمانی با صفاست

چشم تاریخ خرد بود باری گواه

بر رشادت های حمل ودادشاه

آن یلی که فوج شاهی را شکست

آن گرفته جان شیرین را به دست

نیست شخصی غیر شیر کوی سفید

دادشاهی که جهان چون او ندید

یک تنه رفتند به جنگ پرتغال

دست خالی با مسلسل ها جدال

اجنبی بر خاک تو نابرده دست

چون که خاکت بر بلوچان پیر است

رسم او مهمان نوازی وصفاست

سر به قولش می شود از تن جدا

در مرامش رندی و مردانگیست

چون به غیرت در رسد دیوانگیست

هان:تو دیگ غیرتش ناور به جوش

تا چو شیران ناوردبرتو خروش

بلوچستانم دارد مردمانی باصفا

چون که دارد یادگاری از اقوام آریا

بَــــلــوْچ :ب=بهادر: ل=لاهِک :و=وفادار :چ =چالاک

نظر یادتون نره

 

 

زندگينامه: ملا كمال‌ خان هوت

كمال‌خان هوت فرزند مراد در سال 1320 در روستاي لايدان از توابع دشتياري در يك خانواده‌كشاورز به دنيا ‌آمدوصبح روز يكشنبه دوم اسفندماه1388 چشم از جهان فرو بست

دوران كودكي او در روستا و آزادانه دردل طبيعت به مكاشفه محيط و بازي گذشت.

او در نوجواني متوجه علاقه وگراسيش خود به موسيقي وشعر شد..شعرها وملودي ها

را به خاطر مي‌سپرد و مي‌خواند.

به زودي اطرافيان متوجه توانايي و ظرفيت‌هاي هنري او شده و صداو آوازش به شدت

مورداستقبال همگان قرار گرفت. او پس ازآن بااعتماد به نفس وانگيزه‌ي بيشتر شعر

وموسيقي را دنبال كرد. جواني باهوش با حافظه اي سرشار.اشعار را به خاطر مي سپرد،

آهنگ ها را تمرين مي كرد وشعر مي سرود.او در زندگي هنري اش باخوانندگان،

نوازندگان وشاعران زيادي آشنا شدو همكاري كرد. آموخت و آموزش داد.

راهي كه اورا به يكي از خوانندگان و موسيقي شناسان بزرگ بلوچ بدل كرد.

كمال خان بااينكه مدرسه نرفته ولي، خواندن مي داند و همين طور مي‌نويسد.

برخي از اشعار خودش وديگران را در دفترهايش نوشته، خط خوانايي دارد و

هميشه كاغذ و قلم در جيبش است. حافظه خوبي دارد و شعرهاي بسياري را حفظ است.

ولي واقعيت اين است كه سرور عميق شاعرانه و خلاق كمال خان همه نيروهاي

وجودش را در مسير هنرش قرار داده است.

او بدون چند پارگي در هنرش غرق شده، حافظه‌اش، هشياري واراده‌اش همه

وهمه و يك صدا در يك جهت آزاد شده‌اند. يك چند صدايي يك پارچه و رسا،

هنر كمال خان چنين است.

سبك خوانندگي كمال خان پهلواني است كه از اصيل‌ترين و قديمي‌ترين

گونه‌هاي موسيقي بلوچي است كه در بلوچستان رواج داشته و اعتبار و

ارزش بسياري در نزد بلوچ‌ها دارد.

كمال خان از محبوبيت و معروفيت زيادي در بلوچستان برخوردار است،

تا ‌آنجا كه برخي از موسيقي‌دوستان خود را مريد كمال خان مي‌دانند.

در بيشتر خانه‌ها آثاري ازاجراهاي استاد وجود دارد.

بي‌ترديد او در حال حاضر گنجينه‌اي غني از موسيقي و ادبيات شفاهي است

و حضورش طي ساليان دراز زندگي هنري‌اش ، تداوم بخش روايت تاريخ و

قصه‌ها و ترانه‌هاي بلوچستان بوده است.

منبع: انجمن اینترنتی ورنایان

او منی گوهار

او منی گوھـــــــــار، او منی گوھـــــــــــار

چمّـــــــــان وتی پچ کن بچــــــــــــــــــــــار

بشکن وتــــــــی براتــــۓ تــــــــــــــــــوار

نیست انت منــــــا بازیـــــــں قــــــــــــــرار

او منی گوھـــــــــار، او منی گوھـــــــــــار

پــــــر چا تو ھستۓ بـــــے تــــــــــــــــوار

بیا منی گوھـــــــار، بؤشت مــئ کنــــــــار

جــــــاہ تئی نہ انت بس مــــــــــــــاں دوار

او منی گوھـــــــــار، او منی گوھـــــــــــار

در بـــــــؤ چہ اے لونجیـــــں تھـــــــــــــار

دیـــــما وتی دستـــــــــان شھــــــــــــــــــار

حقـــــــــــان وتی پجّــــــــاہ بیـــــــــــــــــار

او منی گوھـــــــــار، او منی گوھـــــــــــار

پــــــــــر چا گریـــــــــــــــــــوۓ زار و زار

تــــــــئ دل، من زانان نیست تـــــــــــــلار

بلۓ اے بوت نہ کنت انت تـــئ ســــــــزار*

من الــّماں او منـــــی گوھــــــــــــــــــــــار

دگنیــــــــــا نہ بیت انت یک قــــــــــــــــرار

بلّ بازیــــــــن وتی لـــج و میــــــــــــــــــار

بیـــــــا بؤشت گؤں مــــــردان یک کتـــــار

او منی گوھـــــــــار، او منی گوھــــــــــــار

من از ديار مولانا شهداد و دکتر رحمانی می نويسم

من از مولوی محمد يوسف و عبدالعزيزو محمد کريم می نويسم

من از شهيد بهنام وخسروی و ملازهی می نويسم

من از کوه بيرک و سياهان و بم پشت می نويسم

من از ماشکيد و روتک و سی ميش می نويسم

من از سيب و دزک و جالق می نويسم

من از ميرمراد و حاجی شيرمحمد و دوست محمد می نويسم

من از عبدالرئوف و شيدا و ملايحيی می نويسم

من از نگاران و مهرگان و ددل می نويسم

من از کله گان و ناهوک و سرجو می نويسم

من از کوهک و دهک و اسفندک می نويسم

من از گشت و کنت و هيدوچ می نويسم

من از شمس آباد و مراد آباد و پسکوه می نويسم

من از داد و دادخدا و دادشاه می نويسم

یھتہ بھــــــار (پِربندوک: شستونی بلوچ )

کــوکــو تـــوار و بلبل ماں باگ انت، یھتہ بھــــار

کــوہ و چمــن سبـــــز انت گیابان، یھتہ* بھــــــار

رپت* انت تھـــــاری وسردی، گرم انت پــــــــــدا

پل وگلاب انت، شھــــــــد و شراب، مسکئیں دگـار

بھــار انت و نـــــوروز دشت وگیابان، ھر نئیــمگا

شیر انت و شیلانچ، مال انت و دلوت، تیتوک* ھنــار

ملک ســــــوھت وتبــہ بــوت، دوت مئی ســـــــما

چــرس انت وبنگ انت، تریــاک، ھروئیــــــن ودار

واب ائیـــــں بلۓ ما روچ وشپ، گنگ وگــــــــدام*

گپــــاں کنئیـــں ما دیگرے، بیــگواہ وتی نــــام وتوار

شرمئیـــــں کتہ ناما وتی، لبزو نشـــــان، ملکا وتی

ائـــیش انت مئی اے حال ۓ زار، اؤ مـــــــژدہ وار*

چــم بستگ و گـــوش لؤکہ*، بلے پریات و زار انت

لاپ گژنہ* ودپ تژنہ*، زھرا ورئیں چہ زوم و مــــار

چم کؤر انت اچ ھاک و آس، ماں پوجگلا پاد بڈتـگ

دؤزواہ بیا چم کنجلئیں، مہ پیــکر و درئین گوھــــــار

چست بؤ چہ وابا، دنیا شتگ مـــــــــــــــــاہ ۓ سرا

ما وتا مانپؤشتگ ماں برقعـــــــــــــــــــا لؤگ و دوار

بس کں دگہ جان سستگئیں، دل پرشتــہ و گیں مرتگئیں

ناچاں بزورشستـــــون منی، یھتہ بھار، یھتہ بھــــــــار

=

*دلگوش*

یھتہ: یھتگ، آتکگ

رپت: شت، رفت

تیتوک: ھنارۓ پل یا گل

گنگ وگدام: ھما `گنکدام`،(بزان بے دپ وبے زبان انت کہ پہ شعرۓ خاطرا من تگلئینتگ

مژدہ وار: کسے کہ عادت کرتہ و نلوٹیت پہ وتی دیمرویا کارے بکنت

لؤکہ: کرباس ۓ پل ، پنبہ

تژنہ: تنیگ ، تشنہ

گژنہ: شدیگ، گشنہ، گرسنہ

شستونی بلوچ

سراوان شهر علم و فرهنگ
جهالت باشد اینجا لکه ننگ
سراوان شهر علم و فرهنگ
جهالت باشد اینجا لکه ننگ
بیا بنگر برادر شهر مارا
که بینی صنعت و صنع خدا را
تمام مردمانش با خدایند
نبی مصطفیa را می ستایند
به جالق و کله گانش رو سفر کن
به آهنگ نوازش ها نظر کن
که تاریخی هزاران ساله دارد
زتاراج مغول ها ناله دارد
به زیبایی و سرسبزی بهار است
در آنجا کشت شالی بی شمارست
به باغاتش همه قسم میوه جاتی
بیا بنگر ندارد کس شناختی
بود محصول آن خرمای ربی
به هر ذوق و سلیقه می پسندی
بود شیرین تر از قند فریمان
ببر سوغات از بهر ندیمان
در آنجا تپه ای اسمش میر عمر
نهان است گنج ها بسیار از زر
بود در شهر آثارقدیمی
چه آثاری چه ابنای عظیمی
ز سیستان هیچ دستی کم ندارد
و نخلستان او را بم ندارد
اگر خواهی بهشتی را ببینی
گلی از بوستانش را بچینی
نظر انداز به شهر کله گانش
که بینی از بهشت صد ها نشانش
زمین هایش تماما شالی کاریست
برنجش به ز دم سیاه شمالیست
بسی کوه و کمر افراشته دارد
به هر سنگی نگاری نقشه دارد
به هر تابستان سفر کن سوی ناهوک
ببین آب زلال جوی ناهوک
بهارش سبز و خرم ،پرنشاط است
درختان پر ثمر از میوه جات است
هلو وتوت انجیر است فراوان
دهند هم مفت و مجانی هم ارزان
شنا کن اندر جوی آبش
بشو تن را به آب پر گلابش
میان گشت و ناهوک است نگاران
نشان افتخار این سراوان
نشان کنده کاری در دل سنگ
هنر را با طبیعت کرده در جنگ
اگر خواهی که حافظ را شناسی
برای وصل مولا در تلاشی
دهک را انتخاب کن بهر این کار
دراویش را تو باید کرد دیدار
تصوف را ببین در پیر آباد
تو را مولای رومی آورد یاد
کمی بالاتر از شهر دراویش
بود شهری که خاکش از هنر بیش
سفالش در جهان آوازه دارد
همیشه رنگ و رویی تازه دارد
بود سب شهر تاریخ سراوان
اثر ها از هنر دارد فراوان
یکی از این اثر ها قلعه سیب
به شهر سیب باشد زینت و زیب
حکایت می کنم اکنون ز سوران
ز حق آباد و پسکوه از کتوران
کشاورز و حبیب و کم نظیرند
تماما مخلص ومهمان پذیرند
شب و روز در زمین مشغول کارند
همه زحمت کش و امیدوارند
برو شیدای شهر زابلی بین
درون شعر او عشق علی بین
ز هیدوچ و کنت و شهر بم پشت
نشان درس و قرآن است در گشت
سراوان گوشه ای از خاک ایران
فدای نام ایران ،جان و تن باد
مرا سنگ ریزه های کوه تفتان
به ز زینت،بهتر از در عدن باد
مرا مادر،پدر، خواهر برادر
وطن باد وطن باد وطن باد

مشخصات زلزله:

بزرگترین زلزله نیم قرن اخیر

موسسه لرزه نگاری کشور (موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران) مشخصات زلزله را این گونه ثبت کرده است:

تاریخ و فرهنگ سیستان و بلوچستان

چنین گفت رستم به دستان سام 

 که من نیستم مرد آرام و جام 

 چنین یال و جنگهای دراز 

 نه والا بود پروریدن به ناز

 و زان روی زال سپهبد به راه 

 سوی سیستان باز برد آن سپاه 

شب و روز با رستم شیر مرد 

 همی کرد شادی و هم باده خورد 

 سیستان و بلوچستان در زمان باستان

 سیستان در کتابهای تاریخ به سرزمین رستم دستان مشهور است . آنچه مسلم است

سیستان در زمان هخامنشیان بسیار آباد تر از امروز بوده است . در کتیبه های داریوش

بزرگ در کرمانشاه نام آن برده شده است . داریوش بزرگ از رخج به نام سیستان ایران نام می برد

. این شهر آریایی همان گدروسیا باستانی یونانی ها است . اسکندر شرح لشگر کشی هایش را به

گدروسی در تاریخ ثبت کرده است . وی از دریانوردی فرمانده اش به نام نیارخوس در

دریای مکران ( دریای عمان ) نام برده است . ولی قدیمی ترین نامی که بر این نواحی

بلوچستان داده شده است مکا می باشد . نوشته های هرودوت مورخ یونانی دلیل

محکمی بر این باور است . مکا یا سیستان و بلوچستان کنونی ساتراپ چهاردهم

شاهنشاهی گسترده هخامنشی بوده است . جغرافی دان نامدار بطلیموس بلوچستان

را به دو بخش می داند که نیمی متعلق به ایران و نیمی دیگر به هند تعلق داشته است

و کشوری به نام پاکستان وجود خارجی نداشته است . نام سیستان در پیش از اسلام بیشتر

به همان گروسی خوانده می شده است ولی پس از حمله اعراب به ایران مکوران

- مکران - مک کران خوانده شد . دریای عمان نیز نام ساختگی برای کشور عمان امروزی است

و در بسیاری نقشه های باستانی دریای مکران نام داشته است . فردوسی بزرگ بلوچ ها

را جزوی از ارتش کیخسرو شاه ایران نامیده است . جای دیگر از جنگ بلوچها با انوشیروان سخن میگوید .

قوم جت مشهور ترین اقوامی هستند که در این سرزمین ساکن بودند .

بقیه در ادامه مطلب

سلام دوستان این دفعه می خوام یکی از هنرمندهای عرصه موسیقی و

نوازندگی روستامون رو بهتون معرفی کنم

بهنام جنگی زهی «پسکوهی»

جناب اقای بهنام جنگی زهی دوران مقطع ابتدایی و راهنمایی را در پسکوه خواندن در دوران دانش اموزی  3 سال به عنوان تک خوان برتر استان و 3 دوره به عنوان گروه سرود برتر استانی معرفی شده بودن

مقامات کشوری بهنام جنگی زهی

مقام گروهی=سوم منطقه کشور اصفهان

مقام گروهی=مقام دوم کشوری ارومیه

مقام گروهی=دیپلم افتخاری گروه نوازندگی و اهنگساز برتر

مسابقات بسیج دانش آموزی کشور مشهد مقدس

مقامات منطقه ای

کسب مقام رتبه اول منطقه ای در سال نهضت خدمت رسانی به مردم

کسب رتبه دوم در رشته تک خوانی در سال 1383

کسب رتبه دوم در رشته سرود و هنرهای اوایی در سال 1389

کلیپ ها و عکس های در این خصوص از جناب اقای

بهنام جنگی زهی دارم که براتون به

 اشتراک  میزارم

09158735223

سلام خدمت شما دوستان گلم ببخشید که یکی

دوهفته نبودم و وبلاگم رو بروز نکردم

امسال سیزده بدر مهمان های ویژه ای از تهران داشتیم

که برای دیدن صنایع دستی به شهر مون اومده بودن و

از صنایع دستی شهرمون بازدید کردن امید وارم که الان

هر کجا هستن سالم و سلامت باشن